Các bước và những yếu tố cơ bản khi thực hiện một đề tài NCKH

DLA

Để thực hiện kế hoạch hoạt động khoa học của DLA 2021 cũng như sự chỉ đạo của Ban Giám hiệu Nhà trường về việc Nghiên cứu Khoa học (chọn một đề tài thích hợp với ngành, khoa), chúng tôi xin cung cấp cho các bạn sinh viên, học viên, chuyên viên nghiên cứu về các bước và những yếu tố cơ bản khi thực hiện một đề tài Nghiên cứu Khoa học (NCKH). Mặc dù, bài viết có hạn nhưng sẽ giúp các bạn hoàn thiện cơ bản công trình NCKH của mình.

Thật ra, công việc nghiên cứu khoa học bất cứ ngành (lĩnh vực) nào, với mục tiêu là nghiên cứu, tìm tòi nhằm phát hiện ra những cái mới, giải quyết những vấn đề mà thực tiễn và lý luận đặt ra. Chẳng hạn, “Du lịch sinh thái ở Long An một tiềm năng lớn và đầy hứu hẹn”, bạn muốn thực hiện một công trình NCKH để đề xuất cho việc khai thác và phát triển đề tài này, đó chính là NCKH. NCKH là một công việc phức tạp, đòi hỏi bạn phải có tư duy và chịu khó.

Ở các nước có nền giáo dục phát triển trên thế giới thì công việc NCKH là một hoạt động của sinh viên và giảng viên trong các trường Đại học. Ở Việt Nam chúng ta, NCKH cũng không phải mới lạ với đa số sinh viên và giảng viên. Tuy nhiên, có thể nói NCKH vừa là quyền lợi và cũng là nghĩa vụ của sinh viên và giảng viên.

Nghiên cứu khoa học sẽ mang lại cho bạn rất nhiều thứ. Bạn sẽ chủ động hơn trong học và dạy, những phương pháp học tập và giảng dạy tư duy mới sẽ hình thành. Cách thức phát hiện vấn đề và giải quyết vấn đề, bạn sẽ giỏi hơn trong giao tiếp, trong cách làm việc nhóm... Đặc biệt, đây là giai đoạn tiền đề tạo điều kiện cho bạn làm tốt khóa luận, luận văn, luận án tốt nghiệp sau này. Tuy nhiên, để thành công trong NCKH bạn cũng phải mất đi nhiều thứ. Thời gian, tiền bạc và công sức. Thời gian để tìm tòi, đọc tài liệu, đi thực tế, khảo sát, viết báo cáo... Tiền để photo tài liệu, in ấn, và các chi phí khác. Công sức là rất lớn, bạn sẽ phải nỗ lực tư duy trong một thời gian dài...

1. Khái niệm về khoa học và Nghiên cứu Khoa học

- Khoa học là hệ thống những tri thức về mọi loại quy luật của vật chất và sự vận động của vật chất, những qui luật của tự nhiên, xã hội, tư duy.
- NCKH là một hoạt động xã hội nhằm tìm tòi, phát hiện qui luật của sự vật và hiện tượng; và vận dụng các qui luật ấy để sáng tạo ra nguyên lý, các giải pháp tác động vào các sự vật và hiện tượng nhằm biến đổi trạng thái của chúng.

2. Các bước thực hiện một công trình NCKH

2.1. Tìm ý tưởng

Bạn có thể tìm ý tưởng từ việc đọc sách, báo, Internet, nghe đài... hoặc qua quan sát thực tế. Khi bạn phát hiện ra vấn đề, hãy chọn cho mình một hướng nghiên cứu phù hợp.

2.2. Xác định hướng nghiên cứu

Khi bạn đã tìm ra ý tưởng hãy tìm đọc nhiều tài liệu về vấn đề đó. Chẳng hạn như về “Du lịch sinh thái ở Long An một tiềm năng lớn và đầy hứu hẹn”, bạn hãy tìm đọc tất cả các loại sách báo viết về chủ đề này. Bạn có thể sử dụng công cụ [url]www.google.com.vn[/url]

2.3. Chọn tên đề tài

Sau khi đã có trong tay nhiều tài liệu bạn hãy đặt cho mình tên của đề tài. Lưu ý, tên đề tài phải ngắn gọn và phải thể hiện được vấn đề bạn đang định nghiên cứu. Tên đề tài phải thể hiện đầy đủ đối tượng, phạm vi, chủ thể, khách thể, thời gian, không gian nghiên cứu.

2.4. Lập đề cương

Bạn hãy thể hiện ý tưởng của mình thành một đề cương đại nét, nếu không nội dung dễ lạc đề hay quá bao quát mà khó kết luận khoa học. Những yếu tố cơ bản của một đề cương NCKH bao gồm những nội dung sau đây:
+ Đặt vấn đề
+ Mục đích nghiên cứu
+ Phạm vi nghiên cứu (Phạm vi về không gian, thời gian, đối tượng nghiên cứu)
+ Phương pháp nghiên cứu
+ Câu hỏi nghiên cứu
+ Các giả thuyết
+ Nguồn số liệu
+ Kết cấu đề tài
+ Tài liệu tham khảo

2. 5.Tham khảo ý kiến của giảng viên

Sau khi đã lập được đề cương đại nét, bạn nên chủ động tìm gặp giảng viên chuyên ngành hay chuyên gia đề họ tư vấn cho bạn. Nếu bạn thực hiện các bước và những yếu tố cơ bản nêu trên, tin chắc công trình NCKH của các bạn sẽ khả quan.

Chúc các bạn thành công!

TS. Đỗ Quốc Dũng

* Bài viết có tham khảo tài liệu: khoahoctre.com.vn